Chỉ số BMI thường được sử dụng để đánh giá tình trạng cơ thể có đang bình thường, bị béo phì hay suy dinh dưỡng hay không? Chỉ số này được tính dựa vào chiều cao và cân nặng của có thể. Cách đo và tính chỉ số BMI rất đơn giản, hãy cùng Ibaketo cùng tìm hiểu về chỉ số này nhé!
1. Chỉ số BMI là gì?
Chỉ số BMI (Body Mass Index) hay còn gọi là chỉ số khối cơ thể. Được tính dựa trên tỉ lệ giữa cân nặng và bình phương chiều cao. Dựa vào chỉ số này có thể biết được một người béo, gầy hay có cân nặng lý tưởng.
Chỉ số BMI xuất hiện lần đầu tiên năm 1832 bởi một nhà khoa học người Bỉ.
Cụ thể cách tính như sau:
BMI = Cân nặng/ (Chiều cao)2
Trong đó chiều cao tính đơn vị mét, cân nặng tính theo kg.
Một người có chỉ số BMI bình thường sẽ dao động trong khoảng 18,5 – 24,9, con số này cho thấy bạn đang ở mức cân nặng lý tưởng.
2. Ý nghĩa của chỉ số khối cơ thể (BMI)
2.1. Chỉ số khối cơ thể báo hiệu điều gì?
Chỉ số khối cơ thể càng cao báo hiệu lượng mỡ trong cơ thể càng nhiều, dẫn tới có nguy cơ xuất hiện các bệnh lý, vấn đề sức khỏe nghiêm trọng liên quan đến béo phì. Các bệnh thường gặp liên quan đến béo phì như: huyết áp cao, tim mạch, tiểu đường,..
Ngược lại, nếu chỉ số này quá thấp có thể báo hiệu bạn đang gặp các vấn đề như suy dinh dưỡng, thiếu máu,..
Tuy nhiên, sự phản ánh của chỉ số khối cơ thể không đúng với tất cả các đối tượng. Chỉ những người có cân nặng ổn định thì chỉ số này mới thực sự có ý nghĩa.
Không nên tính chỉ số khối cơ thể (BMI) cho các đối tượng như: người già, phụ nữ mang thai, vận động viên, trẻ em.
2.2. Phân loại mức độ gầy béo dựa trên chỉ số khối cơ thể
Vì đặc điểm hình thái con người ở các khu vực khác nhau là khác nhau. Thông thường chỉ số BMI của người Châu Á sẽ thấp hơn so với người Châu Âu – Mỹ nên khi so sánh, bạn hãy tìm chính xác khu vực của mình
Chỉ số khối cơ thể bao nhiêu là bình thường
Với người Việt Nam nói riêng và Châu Á nói chung, chỉ số BMI lý tưởng là từ 18,5 – 22,9.
- BMI dưới 18,5: đây là dấu hiệu bạn bị thiếu cân, cần tập thể thao và thực hiện chế độ ăn uống nghỉ ngơi hợp lý hơn để tăng cân.
- BMI TỪ 18,5 đến 22,9: Đây là chỉ số BMI báo hiệu bạn có cân nặng cân đối với chiều cao.
- BMI từ 23 – 24,9 được coi là tiền béo phì. Tình trạng đã bắt đầu nghiêm trọng. Bạn cần ngay lập tức thực hiện chế độ tập luyện thể dục, ăn uống điều độ, lành mạnh để giảm cân, giảm mỡ để không tiến sang giai đoạn béo phì các cấp độ. Béo phì cấp độ càng cao thì mỡ thừa trong cơ thể càng nhiều, nguy cơ gây bệnh cao hơn, đặc biệt là tiểu đường, mỡ máu, bệnh tim mạch,…
2.3. BMI có thật sự quan trọng
Mặc dù BMI là một chỉ số được sử dụng rộng rãi và hữu ích để đánh giá trọng lượng cơ thể khỏe mạnh, nhưng nó cũng có những hạn chế. Tuy nhiên lại không tính được lượng mỡ tồn tại – yếu tố gây nên các bệnh lý nguy hiểm. Mặc dù khoa học đã chứng minh chỉ số BMI có liên quan mật thiết đến tình trạng mỡ thừa. Tuy nhiên lượng mỡ thừa còn phụ thuộc vào các yếu tố như: độ tuổi, giới tính, tập luyện,…Nên xem xét chỉ số BMI cùng với các phép đo khác thay vì được sử dụng làm phương pháp duy nhất để xác định trọng lượng cơ thể khỏe mạnh của một người.
Ví dụ:
- Người lớn tuổi có xu hướng có nhiều chất béo cơ thể hơn những người trẻ tuổi có cùng chỉ số BMI.
- Phụ nữ có xu hướng có nhiều mỡ cơ thể hơn nam giới để có chỉ số BMI tương đương.
- Những người cơ bắp và vận động viên được đào tạo cao có thể có chỉ số BMI cao hơn do khối lượng cơ lớn.
2.4. Nguy cơ sức khỏe liên quan tới BMI cao
BMI là một phép đo tỷ lệ giữa cân nặng và chiều cao. Đây là cách tốt để đánh giá xem cân nặng của bạn có tương xứng với chiều cao hay không. Trên thực tế, biết chỉ số BMI của bạn có thể giúp xác định bất kỳ rủi ro sức khỏe nào có thể gặp phải nếu nó nằm ngoài ngưỡng bình thường.
Thừa cân có thể dẫn đến một loạt các bệnh mạn tính bao gồm:
- Bệnh tiểu đường loại 2
- Huyết áp cao
- Các vấn đề về tim hoặc mạch máu
- Bệnh tim mạch
- Các vấn đề về cơ xương khớp
3. Làm gì để có chỉ số BMI lý tưởng
Dựa vào BMI của người Châu Á, nếu kết quả chỉ số này của bạn không nằm trong vùng an toàn – bình thường thì bạn cần thay đổi lối sống sinh hoạt và dinh dưỡng.
Nếu bạn có BMI >= 23, bạn có thể áp dụng một số cách sau để điều chỉnh:
3.1. Chế độ dinh dưỡng
Cắt giảm lượng calo nạp vào hàng ngày, đặc biệt là đồ ăn, đồ uống có nhiều đường như bánh kẹo, nước ngọt,… Đường trong các loại thực phẩm này thường khiến cơ thể dư thừa đường và năng lượng, gây tích tụ mỡ thừa trong cơ thể.
Thay vào đó là lựa chọn các thực phẩm lành mạnh như rau xanh, trái cây ít ngọt, các thực phẩm giàu protein. Tuy nhiên, bạn cũng cần đảm bảo sự cân bằng các dưỡng chất để cơ thể luôn khỏe mạnh
3.2. Tập thể dục
Tập thể dục giúp đốt cháy mỡ thừa giúp bạn giảm cân, giảm mỡ, đạt được vóc dáng với số đo mong muốn hiệu quả. Ngoài ra, tập thể dục còn giúp nâng cao sức bền, độ dẻo dai, giảm chứng trầm cảm, stress và các bệnh lý nguy cơ như: tim mạch, ung thư, tiểu đường,..
Bạn có thể tập gym, yoga đến chạy bộ, bơi lội hay đạp xe… Lập kế hoạch tập luyện hợp lý, duy trì đều đặn hàng tuần để thấy những sự thay đổi tích cực ở chính bản thân mình.
3.3. Giữ tinh thần thoải mái
Bạn có biết hoocmon căng thẳng cortisol sẽ kích thích cảm giác thèm ăn. Đó là lý do mà nhiều người giải tỏa căng thẳng bằng cách ăn thật nhiều và khiến họ tăng cân khó kiểm soát.
Vì vậy, nếu muốn có một thân hình thon gọn, một chỉ số BMI lý tưởng bạn hãy giữ tinh thần thoải mái, lạc quan và không nên quá căng thẳng về cân nặng.
3.4. Phẫu thuật
Đây là biện pháp mạnh mẽ cuối cùng để giảm mỡ thừa và cân nặng đáng kể khi các phương pháp kia không hiệu quả hoặc biến chứng nguy hiểm đã xảy ra. Tuy nhiên cần cân nhắc thực hiện và chọn địa chỉ uy tín.
Như vậy, BMI có thể có thể giúp bạn có thể đối chiếu, so sánh và đánh giá tình trạng cân nặng của bản thân ở mức bình thường, gầy hay béo phì. Để đảm bảo cơ thể khỏe mạnh, hãy duy trì chế độ ăn uống và tập luyện khoa học.